Dawne obiekty i urządzenia
Wiatraki - na Pomorzu Środkowym nie ma już ani jednego czynnego wiatraka, ostatni istniejący znajdował się w miejscowości Kowalewiczki. Jego stan był bardzo zły. Został zinwentaryzowany, rozebrany i przewieziony do Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach. Planowane jest jego ponowne usytuowanie w miejscowości Czysta niedaleko Gardny Wielkiej gdzie etnografowie mają zamiar odtworzyć słowińską wieś rolniczą.
Dawniej na pomorskiej wsi wiatrak był nieodzownym elementem wiejskiego krajobrazu. Pierwsze, pisemne wzmianki o wiatrakach na ziemiach Polski pochodzą z XIII w. i dotyczą terenów Pomorza.
Na wsi pomorskiej istniało bardzo duże zapotrzebowanie na usługi młynarskie. Mielono zboża na mąkę i kasze. Z nich przygotowywano codzienne potrawy. Rozkwit funkcjonowania wiatraków przypadał na XVIII i XIX w. Na początku XX w. wraz z rozwojem przetwórstwa zbożowego ich rola zaczęła pomału spadać. Po drugiej wojnie światowej większość pomorskich wiatraków zaczęła popadać w ruinę. Nieużytkowane szybko niszczały i kolejno znikały z krajobrazu wsi i miasteczek.
Na Pomorzu występowały wiatraki typu: koźlak, paltrak oraz holendry- najwięcej było tych pierwszych. Każdy z nich posiadał część napędową, transmisyjną i roboczą.
Młyny wodne - to budynki, w których dzięki wykorzystaniu energii wodnej przy pomocy koła młyńskiego i odpowiednich urządzeń mielono zboża na mąkę i kaszę. Funkcjonowały wszędzie tam, gdzie znajdowały się strumienie i rzeki z odpowiednio silnym nurtem.
Takie warunki spełniają cieki wodne na Pomorzu Środkowym m.in. Słupia , Łupawa, Wieprza. Dawniej można było spotkać wiele tego typu obiektów, obecnie większość z nich jest w opłakanym stanie, nieliczne posiadają sprawne mechanizmy.
Z czasem na Pomorzu napęd kołowy w młynie zastępowały turbiny wodne.
Piece i domy chlebowe- służyły na pomorskich wsiach do wypieku chleba i ciast. Wypiekano chleb żytni i pszenny. Ten ostatni zazwyczaj w bogatych gospodarstwach chłopskich. Na terenie słowińskim oraz na Kaszubach budowano najczęściej piece chlebowe wolnostojące, w kształcie kopulastym, z cegły wypalanej. Dach z desek pokryty był papą. Domy chlebowe tzw. backhaus znajdowały się w bogatych gospodarstwach chłopskich. W przednim pomieszczeniu było miejsce na dzieżę, pieczywo i przyrządy do wypiekania, w głębi piec. Domy chlebowe zbudowane były zazwyczaj w konstrukcji szkieletowej, dach pokryty dachówką ceramiczną typu karpiówka bądź cementową.
Do chleba na obszarze słowińskim oraz kaszubskim dodawano gotowane, tłuczone ziemniaki. Wydłużały one wydatnie świeżość chleba. Chleb wypiekano różnymi sposobami: bezpośrednio na rozgrzanych cegłach; na wąskiej, długiej desce; na liściach kapusty, na liściach tataraku. Dwie ostatnie metody rozpowszechnione były zwłaszcza wśród ludności przybyłej na tereny Pomorza Środkowego po II wojnie światowej. Obecnie następuje powrót do starych przepisów na ciasto chlebowe i wypiek tradycyjnymi metodami. Często do wypieku służą blaszane formy.